Attorney, ang akong anak nabiktima sa usa ka langyaw nga nasuroy sa among dapit. Nadakpan ang langyaw Attorney sa mga taga-NBI ug gipasakahag kasong human trafficking. Karon kay giduol mi sa mga nagpailang tawo sa langyaw unya gihaylo mi nga bayaran na lang aron moatras sa kaso. Kay mao man pod tong panahona nga gioperahan sa problema niya sa atay ang akong bana, Attorney, misugot mi nga sila na lay mobayad sa ospital, nga mikabat gyod tawon og 450,000 pesos kapin. Pagkauli na sa amo sa akong bana Attorney kay gipaninglan nami sa Affidavit of Desistance kuno. Mopirma na baya unta ko Attorney, pero gipakita man ko sa social worker sa DSWD kon giunsa paghilabot sa langyaw ang akong anak nga nuybe anyos Attorney. Naa man gyod sa video. Naglagot kaayo ko Attorney maong miingon ko nga di gyod ko mopirma sa Affidavit of Desistance aron maatras ang kaso. Karon kay nagsige nag pang-harass ang mga tawo kuno sa langyaw. Ikiha kuno mi kon dili mi mopirma sa Affidavit. Unya pabayran gyod to sa amo ang 450 mil pesos kay matod pa sa nagpailang abogado sa langyaw unjust enrichment kuno to. Unya wa man gyod tawon mi ikabayad Attorney kay lubog pa man sa banig ang akong bana. Unsay angay nakong buhaton Attorney? Mapugos ba mi sa pagpirma sa Affidavit of Desistance? Makabayad ba mi sa 450 mil?
Ang labing unang angay nimong buhaton mao ang pagseguro sa seguridad nimo ug sa imong pamilya. Duol mo sa piskal nga nag-handle sa inyong kaso ug isumbong ang pagpanghasi sa inyo. Basin kon mo-qualify kamo sa witness protection program sa kagamhanan, tungod kay duna na may pagpanuhol (katong bayad sa ospital) ug pagpanghadlok sa inyo. Tinuod ubos sa witness protection program susama kamog mga piniriso kay adto man kamo ipuyo sa mga safe house sa kagamhanan ug dili dalidaling makagawas-gawas, apan maigong sweldado kamo samtang naa didto sa sulod.
Sa mga anti-human trafficking nga kaso, walay bili ang Affidavit of Desistance. Di man gyapon nag tagaan og dakong bili sa hukmanan kay mao may giingon sa balaod. Dili pod ka mapugos sa pagpirma niini, bisan pa kon nakahatag na siyag 450 mil kaninyo. Dili man pod sila makaduol sa korte aron mapugos mo sa pagpirma, kay sukwahi man to sa balaod nga kontrata. Gani, dili mo mapugos sa pagbayad sa 450 mil. Kon tinuod nga abogado kadtong nagpaila kaninyo, nakahibalo siya nga ang konsepto sa unjust enrichment dili mosalir kon ang rason sa pagbayad usa ka illegal nga butang (ang pag-atras sa kasong kriminal).
xxx
Attorney, minyo ko apan bulag sa akong bana. Buot unta ko nga ang akong mga anak sa akong apelyido magsunod. Unsay angay ipasaka nako nga kaso?
Walay legal nga basehan aron usbon ang apelyido sa inyong mga anak. Ubos sa balaod, kanang mga bataa lehitimo ninyo nga mga anak, busa angay nga magsunod sa apelyido sa ilang amahan. Hunahunaa lang usab nga mas maayo nga ang apelyido sa amahan ang ilang sundon, kay nagpaila kini nga lehitimo sila nga mga anak.
xxx
Atty. Vince, sa wala pa ang Yolanda nagpausab kos apelyido sa akong anak sa civil registrar kay gikan sa CAALIM nahimo mang CAAUM. Nausab na baya ta to, Atty. Vince, pero kay gilunopan man ang among munisipyo, naapil ang mga records sa tuig 2001 og kawala. Unya adto na gyod mi pakuhaon sa NSO og record kay moingon ra man ang among local civil registrar nga wala na silay records sa 2001. Unya bag-o lang na-reconstitute kuno ang ilang record gikan sa mga record didto sa NSO sa Manila. Apan kon magkuha ko og birth certificate sa akong anak, Atty. Vince, CAAUM pa man gihapon ang naa sa ilang record. Nga unta ila na man ning nausab sa una. Unsay angay nakong buhaton, Atty. Vince?
Ang suspetsa nakong nahitabo sa rekord sa imong anak mao nga sa wala pa kini ma-endorse ngadto sa Philippine Statistics Authority (kanhi National Statistics Office kun NSO), nahitabo ang Yolanda. Busa wala ma-update ang rekord sa PSA/NSO. Unya ang kanang “bag-ong” rekord sa inyong local civil registrar karon, gikan na sa PSA/NSO busa CAAUM pa gyod ang mopakita diha. Ang labing sayon nimong buhaton mao ang pagpausab og balik sa apelyido sa imong anak, sama sa imong gibuhat sa una. Hinuon, mobayad sab kag usab.