Niadtong Sabado, mi-trending sa social media ang post kabahin sa usa ka grupo nga miadto sa habagatang Sugbo ug mihapit sa Dakbayan sa Carcar. Matod sa nag-post, igo lang sila nangutana sa presyo, apan giputos na ang letchon og gihatod sa ilang sakyanan. Buot nilang iuli ang letchon kay nangutana pa man sila sa presyo, apan dili na ipauli sa tindera.
Matod sa atong Civil Code, Article 1458, “by the contract of sale one of the contracting parties obligates himself to transfer the ownership and to deliver a determinate thing, and the other to pay therefor a price certain in money or its equivalent.”
Kining contract of sale, may duha ka partido: ang nagbaligya ug ang nagpalit. Ang obligasyon sa nagbaligya mao ang paghatod sa butang, samtang ang obligasyon sa nagpalit mao ang pagbayad pinaagi sa kwarta o “equivalent”.
Kanus-a duna na gyoy kontrata sa pagbaligya? Matod sa Article 1475, “the contract of sale is perfected at the moment there is a meeting of minds upon the thing which is the object of the contract and upon the price.” Sa ato pa, kinahanglang magkasabot (1) unsay gibaligya; ug (2) pilay presyo.
Ning mi-trending nga post, kon ang post lay basehan, morag wala ma-perpekto ang kontrata sa pagbaligya. Sa ato pa, walay obligasyon ang grupo sa nag-post nga dawaton ang letchon ug bayaran kini. Kini tungod kay nangutana pa man sa presyo ang buot mopalit. Bisan nagkasabot sila nga baligya ang letchon, wala man sila magkasabot sa presyo.
Human maperpekto ang kontrata, ang masigka obligasyon sa nagbaligya ug sa nagpalit matibuok na. Ang nagbaligya obligadong mo-deliver sa butang, ug ang nagpalit obligadong mobayad.
Sa mga inorder usab nga letchon, matod sa Article 1467, “A contract for the delivery at a certain price of an article which the vendor in the ordinary course of his business manufactures or procures for the general market, whether the same is on hand at the time or not, is a contract of sale, but if the goods are to be manufactured specially for the customer and upon his special order, and not for the general market, it is a contract for a piece of work.”
Sa ato pa, kon ang imong orderon nga letchon kana lamang usual nga gibaligya sa mangletchonay, contract of sale kana. Apan kon ang mangletchonay dili sagad nga nagbaligya sa imong gi-order, contract for a piece of work na kana. Pananglitan niana kanang letchon nga baboy bisaya (lisod pangitaon karon).