Note: This is a pamphlet written in Cebuano apprising readers about the warrantless arrest provision of Republic Act No.11749, the Anti-Terrorism of 2020. Permission is granted to download, print, reproduce and/or distribute this pamphlet.
The contents of the pamphlet follows:
Warrantless Arrest Ubos sa Anti-Terrorism Act of 2020 (R.A. No. 11479)
Ayaw Hulata ang Pag-abot sa Maong Hitabo, Hibaw-a ang Angay Mong Buhaton Kon Simbako Kini Moabot Man!
Isip pagtuman sa Article 154(1) sa Revised Penal Code, kining maong pampleta gipublikar ni Atty. Vincent S. Isles, Suite 3E, JL Bldg., Don Jose Avila St., Cebu City.
Mahimong makopya ug maapod-apod kining maong pampleta.
Unsa ang Republic Act No. 11479?
Niadtong Hulyo 3, 2020, gipirmahan ni Pres. Rodrigo Duterte ang Republic Act (R.A.) No. 11479, nga gitawag usab nga Anti-Terrorism Act of 2020.
Ang maong balaod, sumala sa Sek. 58 niini, mahimong epektibo 15 ka adlaw human sa pagpublikar niini sa Official Gazette o sa duha ka newspapers of general circulation. Wala pa man kini mo-take effect, may petisyon na nga gisang-at sa Korte Suprema sa pagkwestyon niini.
Ang maong balaod nag-repeal sa R.A. No. 9372, ang Human Security Act of 2007, ug naghatag og bag-ong depinisyon sa krimen sa terorismo.
Usa sa labing peligrosong probisyon sa maong balaod ang gahom sa warrantless arrest nga gihatag sa mga otoridad ubos sa Sek. 29 sa maong balaod. Kining maong pampleta tuyong gihimo aron paggiya kanimo unsay buhaton kon ang imong kabanay o kaila gidakop pinaagi sa maong probisyon. Tun-i ang mga lakang nga gilatid dinhi ug itudlo usab sa imong mga kabanay ug kaila. Karon ang tukmang panahon sa pagtuon – ayaw hulata nga mahitabo usa ang pagdakop!
Ang Katungod nga Dili Dakpon Gawas na Lamang Kon May Judicial Warrant
Ang Sek. 2, Artikulo III sa 1987 nga Batakang Balaod sa Pilipinas tataw kaayo: “The right of the people to be secure in their persons, houses, papers, and effects against unreasonable searches and seizures of whatever nature and for any purpose shall be inviolable xxx”
Sa ato pa, walay bisan kinsa sulod sa Pilipinas, ma-Pilipino o banyaga man, nga mahimong dakpon nga walay warrant of arrest.
Isip exceptions, gitugtan ang pagdakop nga walay warrant sa tulo ka sitwasyon, pinasubay sa Sek. 5, Rule 113 sa Rules of Court: in flagrante delicto (sa presensya mismo sa pulis), hot pursuit, ug kon eskapo gikan sa bilanggoan ang gidakop. Kinahanglan nga ihatod sa nagdakop ngadto sa proper judicial authority ang dinakpan sa dili molapas tulo ka adlaw.
Ang Sek. 29 sa R.A. No. 11479 naghatag og gahom sa mga law enforcer o militar pagdakop nga walay judicial warrant, ug gitagaan pa gyod ang nagdakop og 14 ka adlaw, puyde mapun-ag 10, sa dili pa ihatod ang dinakpan ngadto sa proper judicial authority.
Unsay Problema sa Sek. 29?
Ang problema sa Sek. 29 sa R.A. No. 11479 mao nga kini tataw nga nahisupak sa Sek.18, Artikulo VII sa Konstitusyon. Matod sa katapusang tudling sa maong seksyon: “During the suspension of the privilege of the writ of habeas corpus, any person thus arrested or detained shall be judicially charged within three days, otherwise he shall be released.” Kon sa panahon nga suspendido ang pribiliheyo sa writ of habeas corpus kinahanglang dalhon sa korte ang tanang dinakpan sulod sa tulo ka adlaw, nganong mokabat sa 14 ka adlaw, mahimo pa gyong ma-extend og laing 10, ubos sa Sek. 29, R.A. No. 11479?
Dunay praktikal nga rason sa tulo ka adlaw nga limit: human sa tulo ka adlaw nga pagdakop, gikinahanglan nga isang-at na sa mga otoridad ang kaso, aron ang hingtungdan makagamit sa mga remedy nga gihatag kaniya sa balaod.
Kon ikaw usab ang kabanay sa gidakop, sakto na ang tulo ka adlaw nga walay kasigurohan unsay ipasaka batok sa imong kabanay. Apan sa R.A. No. 11479, 14 kini ka adlaw, ma-extend pa og napulo.
Ang Angay Buhaton Pagpanalipod sa Imong Katungod
Himoang batasan nga may mangita kanimo sa usa ka dapit (sa inyo ba kaha) sa gitakdang panahon. Kon wala ka sa maong dapit sa gitakdang oras, ug dili usab ikaw makapahibalo kon asa na ka, ang imong tagtungod angayng mag-presume nga gidakop ka.
Ang unang pila ka oras human sa pagdakop mahinungdanon, kay niining mga panahona sagad makakuha kitag impormasyon kinsa nga law enforcement unit ang nagdakop, asa ang dinakpan gibutang, ug may mga law enforcer pa usab nga andam motabang. Sagad niadtong mga nangawala nga wala na gayod makit-i wala mailhi unsa nga law enforcement unit, kon otoridad man, ang nagdakop.
Ang mga kabanay sa dinakpan, sa labing madaling panahon, kinahanglang mokontak og manlalaban. Mas maayo nga may contact number kamo sa nailhang abogado.
Ubos sa R.A. No. 11479, obligado ang mga nagdakop sa pagpahibalo sa huwes sa kinadul-ang korte sa pagdakop ning maong mga detalye: (a) oras, petsa, ug paagi sa pagdakop; (b) nahimutangan sa mga dinakpan; ug (c) pisikal ug mental nga kondisyon sa mga dinakpan. Obligado pod ang nagdakop nga magpahibalo sa Anti-Terrorism Council (ATC) ug sa Commission on Human Rights (CHR), apan walay silot ubos sa balaod kon dili kini nila himoon.
Busa, kon wala matataw asa ang dinakpan, mahimong sulatan ang huwes (o ang executive judge sa multi-sala nga korte) sa korte diin posible nahitabo ang pagdakop. Ang balaod wala mag-ingon nga obligado ang huwes mobalos ning maong sulat; ang implementing rules and regulations posibleng mokonsidera sa maong impormasyon isip classified. Hinuon, ang received copy sa letter-request mahimong ebidensya sa kasong non-notification sa huwes, nga may 10 ka tuig nga pagkabilanggo isip silot.
Kon nailhan ang yunit nga nagdakop, katungod sa kabanay sa dinakpan nga mangayo og sertipikasyon sa official logbook kalabot sa pagdakop. Ang dili paghatag sa maong sertipikasyon may silot nga 10 ka tuig.
Kini pipila lang sa mahimo mo kon dunay warrantless arrest ubos sa R.A. No. 11479. Hinaot nga madeklarang unconstitutional kining maong seksyon.